مراسم تشییع پیکر زنده یاد علی معلم در خانه سینما برگزار شد

در ابتدای این مراسم پس از تلاوت آیات قرآن کریم عزیزالله حاجی مشهدی (یکی از اعضای انجمن منتقدان و نویسندگان سینمایی ایران) شعری را که برای علی معلم سروده بود، قرائت کرد. سپس جواد طوسی رئیس انجمن منتقدان و نویسندگان سینمایی ایران با بیان اینکه امسال چه سالی بود و چه پایان و آخر خط تلخی داشتیم، گفت: استقلال یکی از ویژگی‌های بارز علی معلم بود و او بر پایه همین استقلال و نگاه رفاقتی که داشت ترکیب متناقضی از «سر تامس‌مور» در «مردی برای تمام فصول»، «مایکل کورلئونه» در «پدرخوانده» و رندی حافظ بود. علی معلم بر پایه رفاقت خود جشن حافظ را برگزار می‌کرد و به یک حوزه تصمیم‌گیری رسیده بود. او تلاش می‌کرد تفکر مایکل کورلئونه‌ای خود را با فضا و فرهنگ این‌جایی برگزیند ولی باز هم برتابیده نمی‌شد و رفته رفته به یک انزوا تبدیل شد.علی معلم باید بیشتر در حوزه فرهنگ و هنر به کار گرفته می‌شد و ما باز هم دیر به یک رفیق رسیدیم.
در ادامه مسعود جعفری جوزانی با بیان اینکه هر کشوری سرباز و سپهسالار دارد، گفت: به زعم من "علی" یکی از بزرگترین سپهسالارهای سینمای ایران بود. او جزو اولین کسانی بود که در اوایل دهه 70 و در شرایطی که خیلی‌ها دنبال فیلمسازی می‌رفتند معتقد بود باید برای سینمای ایران بسترسازی کند. علی معلم می‌گفت سینما فقط کلمه نیست بلکه تصویر است. برای همین به «دنیای تصویر» رسید. علی که جان من بود با همه وجودش برای سینما بسترسازی کرد و احساس می‌کرد باید یک جشنواره مردمی به پا شود تا از عواملی که جریان اصلی را در سینما برپا می‌کنند و نیز آن‌هایی که به چشم دیگران نمی‌آیند، تقدیر شود. او با نگاهی که داشت آدم‌های خودخواه را آزار می‌داد، ضمن اینکه افق‌های بلند را می‌دید و می‌گفت، وقتی از جایی رد می‌شد، می‌گفت یک روز در اینجا اتفاقی بزرگ برای سینمای ایران رخ می‌دهد.
کاری که علی معلم کرد را ما یک صدمش را هم نتوانستیم انجام دهیم و باور دارم فرهیختگان انتخاب شده‌اند کاریزماتیک هستند و صدای گرم و گیرای دارند. علی تأثیرگذارترین اهل قلمی بود که من در سینما می‌شناختم.

در ادامه سعید راد با اشاره به اینکه بارها به همراه علی معلم که او را استاد خود می‌داند به بهشت زهرا (س) رفته و گام‌هایش از خاک آلوده شده است، گفت: حیف که خیلی زود، نوبت به او رسید. علی معلم رفیق و دوست بود و برای خرج کردن عشق همیشه دست به جیب بود. من شاهد بودم جشن حافظ را با چه مشقت‌هایی برپا می‌کرد و این درست است که چرا ما همیشه خیلی دیر می‌رسیم. او در حالی از دنیا رفت و من معلم‌ام را از دست دادم که آرزوی ساختن فیلم «کوروش» را داشت.
در بخش دیگری از این مراسم و در زمانی که هنوز پیکر زنده‌یاد علی معلم به خانه سینما نرسیده بود، ابوالحسن داوودی با اشاره به اینکه در مراسم‌های یادبود زیادی صحبت کرده و تنها جایی که تاکنون سخن نگفته بود مراسم ختم دوست و همکارش بوده، گفت: به نظرم در چنین مواقعی کمی دیر است که فضائل آدم‌ها را برشماریم بنابراین در اینجا می‌خواهم حرف‌هایی را که خطاب به خدا نوشته‌ام بخوانم. خدایا عاجزانه تقاضا می‌کنم زودتر این سال نحس را به پایان برسانی و به فرشته مقربت بگو سایه‌اش را از سر سینمای ایران بردارد تا این سینما دو روز نفس بکشد. خدایا به عزائیل بگو سبد سینمای ایران پُر شده است.
خدایا این همه آدم مستحق مرگ هستند که یا خودشان این را می‌دانند یا اینکه هنوز نمی‌دانند مرگ برای همه است. نوبتی هم که باشد به خدا قسم نوبت کسان دیگری است. خدا وکیلی که می‌گویند خودت قضاوت کن. بعضی وقت‌ها بعضی آدم‌ها مثل علی آنقدر سرشار از زندگی هستند که آدم مطمئن است وقتی از پیاده‌رو رد می‌شوند مرگ خودش مسیرش را کج می‌کند و می‌رود و بعید بود او به این زودی‌ها از مرگ رودست بخورد. وقتی خبر را شنیدم فکر کردم این یک سوسپانس (تعلیق) جدید است که او می‌خواهد آن را روی ما امتحان کند. ما رفت و آمد زیادی با هم نداشتیم اما یک خصوصیت مشترک بین ما بود و آن هم شهرستانی بودن ما با تمام ویژگی‌هایش است، مثل عشق به خانواده و من با وجود عشق و علاقه‌ای که او به خانواده‌اش داشت غیر ممکن است فکر کنم که علی معلم مُرده است.
سپس  سیروس الوند با قرائت شعری از حافظ و شروع سخنش با جمله «به نام آنکه جان را فکرت آموخت» به عنوان جمله مورد علاقه و پرکاربرد علی معلم اظهار کرد: بعضی تنگ‌نظران که از مرگ کیارستمی خوشحال‌اند و به جایزه اصغر فرهادی هم بی‌تفاوت هستند و نیز آن‌هایی که برای جشن حافظ علی معلم را به دادگاه کشاندند حتما الان خوشحال هستند. اما این بخیلان بدانند که این ستاره‌ها دنباله‌دار هستند و ما دنباله‌شان را می‌بینیم. من اشک‌های خانم معماریان را در این دو شب دیدم که ناباورانه هر گوشه‌ای از خانه‌اش را می‌دید که در آن علی دیگر نیست. ایشان باید گریه کند که این اشک‌ها جان و روح علی را شست‌وشو می‌دهد. این سال بعد و نحس تمام شدنی نیست. سه، چهار روز دیگر باقی مانده و من هنوز نگرانم.

در ادامه این مراسم جهانگیر الماسی بازیگر سینما و تلویزیون با دعا برای آمرزش علی معلم و صبر و عزت برای بازماندگانش به سابقه آشنایی خود با علی معلم در دهه 60 اشاره کرد و متنی از یک کتاب که مورد علاقه علی معلم بود، خواند.
در ادامه علیرضا رئیسیان با اشاره به اینکه در آخرین مراسم یادبودی که صحبت کرده هفت سال قبل و برای سیف‌الله داد بوده است، گفت: حالا پس از هفت سال من و علی به خانه (خانه سینما) خودمان برگشته‌ایم اما ای کاش جایمان عوض شده بود. مولا علی (ع) می‌گوید «روزگار دو روز است روزی با تو و روزی بر تو، روزی که با توست دیگران حسودی می‌کنند و روزی که برتوست تنهایت می‌گذارند». روزی که علی بود جشن‌اش را برگزار می‌کرد و چقدر حسادت وجود داشت و روزی که بر او بود مجله‌اش را بستند و تنها ماند. وقتی به جریان فرهنگ و سینمای ایران نگاه می‌کنیم بعضی ها اول راه هستند و برخی انتهای راه اما علی خود راه و علامت راه بود. او کُرنش نمی‌کرد و بر سر حرفش پایدار بود. ما نباید تابع اخلاق سیاسی و ماکیاولیستی باشیم باید کینه‌ها و ناراحتی‌ها را کنار بگذاریم. من هم کنار گذاشتم و امروز اینجا آمدم چون آقایان شاهسواری و طوسی تکلیف کردند و هر دو به گردن من حق دارند. البته من کسی نیستم ولی علی کسی بود.
او سپس در حالی که متأثر شده بود به همسر و فرزندان علی معلم اشاره کرد و گفت:‌ آن‌ها حالا افتخار می‌کنند که علی را زیاد دیده‌اند.
در ادامه مراسم، حسین انتظامی معاون مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی که در مراسم حاضر بود، با اشاره به وجهه مطبوعاتی زنده‌یاد علی معلم گفت: خیلی از سینماگران از ساحت مطبوعات به ساحت سینما رسیده‌اند، اما او ماند و مجله نامداری را طی دو دهه حفظ کرد. متأسفانه ما در مطبوعات چنین اتفاقی را کم داریم، در حالیکه او پایمردانه ایستاد و انصافا یک روزنامه‌نگار، مطبوعاتی و مولف بود که باید تلاش کنیم سرمایه‌ای را که بنا نهاده مستدام بماند.
در یکی از بخش‌های پایانی مراسم امید معلم فرزند ارشد زنده‌یاد علی معلم با اشاره به اینکه پدرش همیشه به او یادآور می‌شده در جشن حافظ که آن را تأثیرگذار و مهم می‌دانست جلوی در بیایستد تا اگر مهمانی شناخته نشد با او به درستی برخورد شود، گفت: اگر الان اینجا بود، می‌گفت احترام همه باید حفظ شود. می‌دانم تک‌تک شما الان این حس را دارید و من هم دارم، چون قدرش را ندانستم و آدم فکر می‌کند حالا به سن بالا باید برسد. کسی فکر نمی‌کرد او در این سن دیگر نباشد. الان که پدرم اینجاست می‌توانم بگویم مسیرش را با قدرت ادامه می‌دهم و او همیشه این را از من می‌خواست. این را خطاب به آن‌هایی که خوشحال هستند می‌گویم که بدانند مسیر علی معلم توسط فرزندانش و جوان‌هایی که با او همکاری می‌کردند در کنار مادرم ادامه دارد.

پس از آن «آذر معماریان»، همسر علی معلم با سلام به همه کسانی که با خلوص نیت در روز عروج همسرش در مراسم شرکت کرده‌اند، گفت: شاید شما در یک برنامه‌هایی علی را دیده باشید، ولی من از ۱۹ سالگی با او بودم. ای کاش یک دوربین بود و می‌شد تمام لحظات زندگی او را ثبت کرد. بارها به امید می‌گفتم وقتی او از سینما حرف می‌زند، باید حالا که در تلویزیون هم نیست حرف‌های او را و این همه اطلاعاتی که دارد ضبط کنیم تا به گوش مردم و رسانه‌ها برسد و بعدها از آن استفاده کنند. من فقط از این ناراحت هستم که در زمان حیاتش آن طور که باید از او استفاده نشد، وگرنه علی معلم آنقدر مهربان بود که هیچ چیزی را در برخوردها و حتی داوری‌هایش دخالت نمی‌داد.
منوچهر شاهسواری مدیرعامل خانه سینما دیگر سخنران این مراسم بود که گفت: شب اولی که این حادثه اتفاق افتاد و به منزل علی عزیز رفتم، یک علی معلم جوان به نام امید دیدم و چه اسم بامسمایی دارد و یک برادر کوچکتر به نام ایمان که امید و ایمان علاوه بر اینکه نام‌های فرزندان علی معلم بودند، دو واژه‌ای هستند که تنها و تنها مسیر و آمال و آرزوی ماست. بدون ایمان و امید راه به جایی نخواهیم برد و ناامیدی ورطه مهلکی است که ما را در خود می‌کشاند. سینمای ایران با همه فراز و نشیب‌هایش پیام‌آور امید و ایمان است. حتما خیلی از شما سپیدرویی او را دیده بودید و من این شانس را هم داشتم که سپید دلی او را هم درک کنم. علی معلم برای من فقط یک تهیه‌کننده، روزنامه‌نگار و منتقد سینما نبود بلکه دوستی بود که از عالم نظر سخن می‌گفت. به همین دلیل معتقدم علی نرفته بلکه تازه آغاز کرده است. یقین بدانید هیچ چیزی نمی‌تواند سینمای ایران را با مردم و خودش وارد شکاف کند.
منوچهر شاهسواری در پایان سخنانش به درگذشت خسرو شجاع‌زاده (بازیگر) اشاره و اظهار کرد: پنج‌شنبه 26 اسفندماه ساعت 9:30 صبح پیکر این مرحوم از مقابل تالار وحدت به سمت بهشت زهرا (س) مشایعت می‌شود.
در پایان مراسم جمشید مشایخی با خواندن یک بیت شعر و اشاره به اینکه علی معلم زنده است، به خانواده این سینماگر و هنرمندان تسلیت گفت.
همچنین در این مراسم اعلام شد مجلس یادبود زنده‌یاد علی معلم جمعه ۲۷ اسفندماه از ساعت 18 تا 19:30 در مسجد جامع شهرک غرب برگزار می‌شود.

 تشکل ها و انجمن های جامعه اصناف سینمای ایران به مناسبت درگذشت زنده یاد علی معلم پیامی را به شرح زیر اعلام کردند:

جامعه صنفی تهیه کنندگان سینما:

 هرگز باورم نمی شود ، رفتن ناگهانی على معلم را...
چگونه باورکنم در آستانه بهار این خزان و خسران را ...
سخت است بپذیرم آن لبخندها و مهربانی ها، همچون دانه ای در زیر خاک خواهد خفت ..!
اما یقین دارم یادش جوانه خواهد زد و نام و نشانش، درختی سبز و تناور خواهد شد
مرگ موهبتی است الهی،  که به قامت هر موجود زنده ای می‌نشیند
بشریت از این قاعده مستثنی نیست و ما نیز از آن غافل هستیم
چه سخت است باورش، تحملش، جدا شدنش و ندیدنش
ولی چه می‌شود کرد، باید در برابر مشیت الهی سر تسلیم فرود آورد
و فقط یاد و خاطرات او جاودانه در دل دوستدارانش باقی خواهد ماند
امید که در جوار رحمت پروردگار آسوده و آرام بیارامد و از آمرزش حضرت حق بهره‌مند شود


 انجمن طراحان فیلم سینمای ایران: 

چه زود ،مرگی ناباور
تسلیت به خانواده محترم علی معلم واهالی سینما

انجمن منشیان صحنه سینمای ایران:

 انا الله و انا الیه راجعون
در گذشت هنر مندگرامی اقای علی معلم را به خانواده محترمشان و جامعه اصناف سینمایی و هنرمندان تسلیت عرض می نماییم  از خداوند متعال آرزوی صبر و شکیبایی داریم روحشان شاد.

انجمن صنفی طراحان فنی و مجریان صحنه سینما:

در گذشت آقای علی معلم را به خانواده محترم ایشان و همه هنرمندان تسلیت عرض می کنیم

کانون آهنگسازان سینمای ایران:

با کمال تاسف و تاثر درگذشت ناباورانه هنرمند ارجمند  آقای علی معلم را تسلیت می گوییم.
روحش شاد و در آرامش ...

انجمن عکاسان سینمای ایران:

انجمن عکاسان درگذشت علی معلم رابه اهل سینماوخانواده معلم عزیزتسلیت گفته وامرزش اوراازخداوند متعال خواستار است.

انجمن صدابرداران و صداگذاران سینما:

انجمن صدابرداران و صداگذاران سینما درگذشت علی معلم را به جامعه سینمائی کشورو خانواده ایشان تسلیت می گوید. روحش شاد ویادش گرامی باد.

کانون دستیاران فیلمبردار سینمای ایران:

در گذشت آقای علی معلم را به خانواده محترم ایشان و همه هنرمندان تسلیت عرض می نماییم.

انجمن مدرسان سینما:

انجمن مدرسان سینما درگذشت ناگهانی دوست و همکار گرانقدر خود علی معلم را  به جامعه سینمای ایران تسلیت گفته و یادش را گرامی می دارد.

انجمن بازیگران سینمای ایران:

 درکمال ناباورى درگذشت مردسپیدپوش سینمایمان جناب على معلم که براى همیشه جامه سپید به تن کرد رابه آذرمعماریان عزیز و فرزندان گرامیش و خانواده سینما تسلیت می گوییم. روحش شاد

انجمن صنفی برنامه ریزان و دستیاران کارگردان سینما:

درگذشت ناگهانی جناب علی معلم را به خانواده محترم ایشان و اهالی سینما تسلیت می گوییم.

انجمن بازیگران و بدلکاران سینمای ایران:

درگدشت آقای علی معلم  را به خانواده ایشان وجامعه هنری ایران تسلیت می گوییم.

انجمن فیلمبرداران سینمای ایران: 

جز آستانِ تواَم در جهان پناهی نیست

از سرِ ذلّگی:
پروردگارا !
آیا ما نفرین شده ایم؟
آیا ما خطا کرده ایم ؟
آیا ما از فرمان تو سر باز زده ایم؟
آیا گناهِ ما جز مهر و محبت که خودت فرمان داده بودی گناه دیگری مرتکب شده ایم؟
مگر نه اینکه ما بندگانت اشرف خلق شده هایِ تو ایم؟
مگر همانی نیستیم که آتش را فرمان دادی که در برابر خاک سجده کند؟
پروردگارا !
حق با توست زیرا ما با اولین فرمانت و سرپیچی از آن از درگاهت طرد شدیم.
و وقتی قابیل هابیل را کُشت بی عدالتی را بر ما حاکم کردی.
هزاران هزار سال است که ما به درگاهت التماس و استغاثه می کنیم اما سرنوشت را بر ما حاکم کردی.
علی معلم !
"رفتی و رفتن تو آتش نهاد بر دل"
اما این کاروان طاقت آتش گرفتنش به سر آمده، وساطت کن منزلی اگر مانده مهر و محبت جایِ آتش این خانه یِ مهر و فرهنگ و ادب را آذین کند.
علی معلم!
«یاد باد آنکه ز ما وقت سفر یاد نکرد
به وداعی دلِ غمدیده ما شاد نکرد»

نامت ماندگار و یادت درخشان.

کانون کارگردانان سینمای ایران:

درگذشت هنرمند گرامی آقای علی معلم را به خانواده محترم ایشان و جامعه سینمایی تسلیت می گوییم . روحش شاد

انجمن صنفی فیلمنامه نویسان سینمای ایران:

درگذشت هنرمند گرامی آقای علی معلم را به خانواده محترم ایشان و جامعه سینمایی تسلیت می گوییم . یادش گرامی

انجمن چهره پردازان سینمای ایران:

چقدر شک آور و دردناک در گذشت هنرمند گرامی آقای علی معلم و عجب سال دردناکی برای جامعه هنری، روحش شاد و یادش گرامی تسلیت به تمام هنرمندان و هنر دوستان و خانواده محترمشان

کانون پخش کنندگان سینمای ایران:

سال جاری سالی بود که خانواده سینما و هنر ایران، چهره های ارزشمندی را از دست داد ... علی معلم یکی از آنان بود ... یادش همیشه زنده و منش او همیشه زبانزد باد ... کانون پخش کنندگان سینمای ایران این واقعه را به کلیه ی هنرمندان و خانواده ایشان تسلیت می گوید و از خداوند برای تمامی هنرمندان کشور عزیزمان ایران درخواست سلامتی در سال پیش رو (1396) را دارد ....

انجمن منتقدان و نویسندگان سینمایی ایران:

 در فراق علی معلم عزیز

مرگ را دانم ولی تاکوی دوست
راه اگر نزدیکتر داری بگو
هنوز از غم فراق یاران سفر کرده، جمشید ارجمند و محسن سیف بیرون نیامده بودیم که تلخکامی مان با مرگ نا به هنگام دوست و همکارمان علی معلم کامل شد. سخت است باور کردن فقدان عزیزی که ریشه و دیدگاه داشت و پای عقایدش می ایستاد و سنگ اصول و اخلاقیات را به سینه می زد و دلسوز فرهنگ و سینمای سرزمینش بود.
امیدکه خانواده گرامی او و اهالی فرهنگ و هنر، شناسنامه علی معلم در"دنیای تصویر" و"جشن حافظ "را همچنان حفظ کنند.
یادش گرامی و راهش پر رهرو

انجمن صنفى تهیه‌کنندگان سینمای مستند:

نگاه جستجوگر على معلم به آثار سینمای ایران و نقدهای ارزشمندش توانست از او یک استعداد ویژه با قابلیت‌های متنوع خلق کند. تهیه‌کننده ای با آثار در خور توجه، نویسنده‌ای با نگاهی ژرف اندیش. در فقدان او یک افسوس بزرگ و اندوهى طولانی بر دلها باقی خواهد ماند، یادش را گرامی می‌داریم و برای خانواده محترم او، همکارانش و اصحاب رسانه و سینما صبر و شکیبایى آرزومندیم.

انجمن جلوه های ویژه میدانی:

 بازگشت همه به سوی اوست سوگوار ضایعه درگذشت جناب آقای معلم چهره ارزشمند هنر و سینما هستیم یادش گرامی روحش شاد.

انجمن کارکنان لابراتوار فیلم: