کانون طراحان و مدیران تبلیغات سینمای ایران بار دیگر ضمن درود و شادباش به تمامی نامزدها و برندگان سیمرغ بلورین بهترین پوستر، بهترین آنونس و تیزر در سی و چهارمین جشنواره فیلم فجر که اکثر آنان از اعضای کانون و فعالان بخش تبلیغات در سینمای ایران نیز هستند، ایراداتی را به فراخوان مسابقه مواد تبلیغی و نحوه برگزاری آن در این دوره از جشنواره وارد می داند و بنا براعلام قبلی، این بیانیه را امروز و در فضایی به دور از هیاهو، التهاب و دغدغه های روزهای جشنواره، در آرامش و تدبیر جهت به کارگیری و اصلاح کاستی ها در دوره آینده جشنواره به استحضار می رساند:
الف) فراخوان جشنواره
فراخوان شرکت در هر مسابقه، فستیوال و یا رویداد عموما به عنوان سندی قطعی در تبیین مقررات آن جشنواره و اتفاق فرهنگی یا هنری مورد استناد قرار می گیرد که ایرادات فراخوان مسابقه مواد تبلیغی جشنواره سی و چهارم، سوء تفاهماتی را در میان هنرمندان در این دوره از جشنواره پدید آورده است.
۱-تعریف «فیلم سینمایی» در ایران به غلط، تنها به فیلم های بلند داستانی اطلاق می شود، در حالی که این عنوان، مستند و انیمیشن را نیز شامل می شود و اشاره نکردن به این موضوع در فراخوان مربوطه باعث شد تا سئوالات و ابهامات بسیاری از سوی سایت ها و رسانه ها درباره این موضوع مطرح شود. کانون با احترام به نظرات منتقدان این جایزه که در بخش پوستر به یک فیلم بلند مستند که در سینماهای ایران به اکران عمومی درآمده بود، پیشنهاد می کند دبیرخانه جشنواره در جهت روشن شدن موضوع در فراخوان سال آتی، بخش های داستانی، مستند و انیمیشن را نیز اعلام نماید تا تمامی شرکت کنندگان در کلیه بخش ها آثار خود را به دبیرخانه جشنواره ارسال کنند. دیگر این که در فراخوان منتشر شده جشنواره سی و چهارم به ایرانی بودن فیلم ها اشاره مستقیم شده، درصورتی که پوستر فیلم «کپی برابر اصل» در میان نامزدها دیده می شود و این فیلم مورد نظر محصول کشور ایران نیست و فقط کارگردان آن ایرانی است و کاندید شدن آن مغایر مقررات و اصول مسابقه و فراخوان است.
۲-شنیده ها حاکی از این مطلب بود که ظاهرا نسخه بین المللی پوستر فیلم ها در صورتی که ممهور به مهر شرکت پخش کننده یا تولیدکننده بودند می توانستند در این مسابقه شرکت کنند، چه بسا در صورت اشاره به این موضوع در فراخوان می توانست به حضور تعداد بیشتری از پوسترها از طراحان گرافیک منتج شود.
۳-بند هفتم فراخوان تفسیر و نظر نهایی را در مورد بندهای دیگر آن به عهده دبیر جشنواره قرار داده است، در حالی که چنانچه مقررات به صورت کامل و جامع باشد، نیازی به دخالت مستقیم دبیر جشنواره نخواهد بود و برای همگان قابل فهم، شفاف و لازم الاجراست و این لزوم معمولا در مورد موارد و مسایل پیش بینی نشده است.
۴-تفکیک بخش عکس با سایر اقلام تبلیغاتی هم از نکاتی است که می تواند به هرچه بهتر دیده شدن این دو بخش و بررسی تخصصی آنها منجر شود. کانون طراحان و مدیران تبلیغات سینمای ایران آمادگی آن را دارد که پیشنهادات، راهنمایی ها و راهکارهای تخصصی و حرفه ای خود را در اختیار آن دبیر محترم قرارداده تا این بخش مغفول مانده سینمای ایران جان دوباره ای بگیرد.
ب) نحوه برگزاری
جشنواره فیلم فجر که سی و چهار دوره از آن را پشت سر گذاشته ایم، به عنوان بهار سینمای ایران نامیده می شود و نوع برگزاری و شیوه تبلیغات فیلم ها در طول زمان برگزاری جشنواره می تواند اکران فیلم ها را در سالی که پیش روست تضمین و تحکیم نماید. ضمن احترام به زحمات تیم اجرایی، در برخی از موارد، نوعی اعمال سلیقه نابه جا، غلط و ناهماهنگی در اجرا دیده شد که این کاستی ها را می توان در مشاوره با افراد کاردان و با تجربه تا اندازه زیادی مرتفع کرد. به عنوان مثال بخش هایی از فيلم ها قبل از شروع جشنواره از طرف دبیرخانه در اختیار رسانه ها قرار گرفتند که گرافیک و نوع انتخاب پلانها جهت معرفی فیلم ها سطحی و فاقد کیفیت لازم برای آشنایی مخاطب با فیلم مورد نظر بود و در برخی از آن ها که بدون مشورت و هماهنگی با صاحبان فیلم و کارگردان آن تهیه شده بود به لورفتن سوژه ی فیلم منجر شد که در چند مورد اعتراض صاحبان آثار را به همراه داشت. در بخش طراحی و اجرای پوستر جشنواره هم که نماد اصلی آن محسوب می شود اتفاقات نادری پیش آمد که با توجه به ابعاد رسانه ای وسیع آن از بازگو کردن دوباره آن خودداری می شود. کانون طراحان و مدیران تبلیغات سینمای ایران توجه دبیر محترم را به این نکته جلب می کند که دعوت از کارشناسان با تجربه و دارای سلیقه در زمینه تبلیغات سینما می تواند از تکرار اتفاقات ناخوشایند و غیرِ حرفه ای در دوره سی و چهارم جلوگیری کند. از این رو پیشنهاد می شود تا یک شورای سیاست گذاری در زمینه تبلیغات متشکل از تمامی شاخه های مرتبط تشکیل شود.
اگر به صورت کارشناسی و دقیق به اتفاقات بخش مسابقه تبلیغات این دوره از جشنواره نگاهی بیاندازیم متوجه حضور پررنگ گروه دولتی هنر و تجربه خواهیم شد. گروهی که در جهت حمایت از فیلمسازان مستقل تشکیل شد، متفاوت بودن و مستقل بودن این گروه فیلم ها، ناگزیر منجر به متفاوت بودن شیوه تبلیغات و طراحی متریال تبلیغی آن فیلم ها نیز می شود که لزوما به فروش فیلم ها و جذب مخاطبین منتهی نخواهد شد. در سینمای بدنه، تهیه کنندگان و پخش کنندگان محترم به سلیقه خود اقدام به تبلیغات فیلم ها می کنند که در بسیاری موارد طراحان پوستر و مواد تبلیغی تبدیل به اجرا کننده طرح مورد نظرِ سفارش دهنده می شوند که نتیجه آن تبلیغاتی فاقد خلاقیت لازم خواهد بود. نمونه طرح هایی که در سال های اخیر و با این روش تولید شده اند عموما فاقد ارزش هنری هستند و در بهترین حالت کپی دست چندم آثار هنرمندان فرنگی اند. در گروه «هنر و تجربه» اما شیوه دیگری دنبال می شود: اگر فیلم ها دارای طراح مشخصی باشند در صورتی که با نظر مدیر گروه «هنروتجربه» همخوانی داشته باشد، مبلغ ناچیزی به عنوان دستمزد طراح در نظر گرفته می شود و در غیر اینصورت مدیر هنری گروه «هنر و تجربه» به صورت انحصاری اقدام به طراحی و با سلیقه شخصی خود می نماید که این روش نیز باعث به خطر افتادن امنیت شغلی طراحانی می شود که با این رقم هیچگاه حاضر به همکاری نمی گردند. هر دوی این شیوه ها به نوعی ضربه زدن به صنعت سینماست. تبلیغات علمی ظریف و پراز رعایت جزئیات و روانشناسی مخاطب آن است و مجموعه ای است از روش ها و سلیقه های متفاوت. انحصار طلبی و عدم سپردن کار به کاردان و کاربلد، تنها باعث ادامه یافتن شرایط غیرمطلوب موجود خواهد بود و نتیجه آن خالی ماندن سالن های سینما و رکود آن است. بیاییم در جهت ارتقاء سواد بصری مردم مان گام های موثر و بلند برداریم.
با احترام
شورای مرکزی کانون طراحان و مدیران تبلیغات سینمای ایران